TOPMANAGEMENT

Minder verloop in bestuurskamers
2005/01/13 p.9 in de Volkskrant door Jos van Hezewijk en Gert-Jan van Teeffelen

De rust lijkt terug te keren in de besturen van grote Nederlandse bedrijven. Het aantal voortijdig opgestapte directievoorzitters en bestuurders daalde vorig jaar aanzienlijk. Maar nog altijd bijna driekwart van deze topmanagers vertrekt voortijdig.

Boegbeelden nemen afscheid - al dan niet met hulp
Bedrijf	Directievoorzitter +leeftijd bij vertrek)	Reden vertrek
Hagemeyer	Rob ter Haar (53)	Reorganisatie
Nationale-Nederlanden	Bert Richaers (57)	Persoonlijke redenen
DHL	Enno Osinga (53)	Reorganisatie
Van Lanschot Bankiers	Harrie Baeten (59)	Reorganisatie
Tui Nederland	Louis Frankenhuis (54)	Overname
Achema Bank/KasBank	Peter Göbel (40)	Persoonlijke redenen
Shell	Phill Watts(58)	Reorganisatie
PGGM	Dick de Beus (57)	Vervroegd pensioen
Kluwer Nederland	Roelant Hazewinkel (45)	Persoonlijke redenen
Blydenstein-Willink	Michiel van Doornik (53)	Reorganisatie
Begemann	Jeroen van den Nieuwenhuyzen (46)	Persoonlijke redenen
AM	Klaas de Ruiter (60)	Persoonlijke redenen
Robeco	Géry Daeninck (53)	Oneneigheid
IHC Caland	Sjef van Dooremalen (60)	Reorganisatie
TUI Nederland	Annemie Brackx (nb)	Reorganisatie
Exact Software	Lucas Brentjens (45)	Onenigheid
Unilever	Niall FitzGerald (58)	Vervroegd pensioen
Fortis	Anton van Rossum (59)	Vervroegd pensioen
Havenbedrijf Rotterdam	Willem Scholten (60)	Reorganisatie
Friesland Foods	André Olijslager (60)	Persoonlijke redenen
CSM	Jaap Vink (57)	Reorganisatie
FMO	Michael Barth (54)	Persoonlijke redenen
Friesland Bank	Age Offringa (54)(binnenkort)	Persoonlijke redenen
Equant	Daniel Caclin (nb)	Reorganisatie
Corus Nederland	Peter Jongenburger (45)	Reorganisatie
Uni-Invest	Richard Stolle (40)	Andere baan
ING Nederland	Diederik Laman Trip (58)	Persoonlijke redenen

Bijna dertig bestuursvoorzitters vertrokken in 2004 eerder dan voorzien, tegen 55 een jaar daarvoor. In 1999 deden nog bijna zeventig directievoorzitters - al dan niet gedwongen - afstand van hun toppositie. Ook bij gewone leden van raden van bestuur is het verloop minder groot. Het aantal vertrekkers daalde afgelopen jaar van 131 naar een kleine honderd. Ruim 70 procent van de bestuursvoorzitters stapt uiteindelijk eerder dan gepland op. Zij worden gemiddeld op hun 51ste benoemd, en vertrekken gemiddeld drie jaar later. Gewone bedrijfsbestuurders treden doorgaans rond hun 49ste aan, om vier jaar later op zoek te gaan naar ander werk.
Daarmee is de 'houdbaarheidstermijn' van bestuurders de afgelopen tien jaar bijna gehalveerd. Toen bleven toplieden en bestuurders gemiddeld vijf respectievelijk acht jaar op hun post.
Vooral de financiële wereld kende vorig jaar relatief veel wisselingen op de hoogste positie. Bij bank-verzekeraar Fortis vertrok topman Anton van Rossum (59) een jaar eerder dan gepland. Hij werd in oktober opgevolgd door de van Citigroup afkomstige Belg Jean-Paul Votron (53). Bij Robeco, 's lands grootste beleggingsinstelling, moest juist een Belg al na twee jaar op zoek naar een andere werkgever. Eerste man Géry Daeninck werd 'wegens gebrek aan chemie' vervangen door Georg Möller, oud-bestuurder van beursbedrijf Euronext.
Bij Van Lanschot Bankiers maakte bestuursvoorzitter en tussenpaus Harrie Baeten - twee jaar in functie - plaats voor Floris Deckers. Een andere zelfstandige bank, Friesland Bank, kondigde aan dat kopstuk Age Offringa 'om persoonlijke redenen' binnenkort zijn functie zal overdragen.
Bij Kas Bank, een bank voor banken en institutionele beleggers, vertrok topman Peter Göbel reeds voor zijn officiële aantreden. Toezichthouders maakten bezwaar wegens omstreden transacties bij Staalbankiers, een dochter van zijn vorige werkgever Achmea Bank. Kas Bank wordt binnenkort geleid door Albert Roëll, intussen ex-bestuurder van CenE Bankiers.
Van een regelrechte bestuurscrisis was in oktober sprake bij Exact, de Delftse maker van bedrijfssoftware. Reden was de terugkeer van oprichter Eduard Hagens, die na een sabbatsjaar zijn plek opeiste. Topman Brentjes en zijn financiële man Groenewegen vertrokken, en zelfs de commissarissen gaven aan er geen zin meer in te hebben met Hagens. Ook projectontwikkelaar AM (voorheen Amstelland en MDC) leek vorig jaar op een duiventil, onder meer vanwege een omstreden privé-afspraak tussen topman De Ruiter en accountant PWC.
Bij KPN blijft Ad Scheepbouwer de onbetwiste nummer één, maar hij zag wel twee belangrijke secondanten uit zijn raad van bestuur vertrekken. In december werd Eelco Blok, verantwoordelijk voor de vaste divisie, ritueel aan de kant geschoven wegens illegale kortingen die enkele ondergeschikten hadden verleend aan klanten. Eerder in het jaar vertrok de ervaren financiële man Maarten Henderson naar energiebedrijf Nuon.
Meer bestuurders werden direct afgerekend op tegenvallers of fouten. Zo ontsloeg Siemens Nederland zijn bestuurder Overakker in november, vanwege een strop van tientallen miljoenen euro's bij de bouw van warmtekrachtcentrales.